Wystawy

rodzaje wystaw
zgłoszenie psa
klasy i konkurencje
wymagane dokumenty
zanim wejdziesz na ring
oceny i lokaty
tytuły
regulamin wystaw

Wystawy psów organizowane są oficjalnie w dwóch, a praktycznie w co najmniej trzech celach. Oficjalnie podstawowym powodem organizowania wystaw jest popularyzacja idei posiadania psów rasowych oraz chęć oceny stanu hodowli i wskazanie właścicielom psów rasowych dróg i kierunków dalszej hodowli. Drugim powodem czy pretekstem jest traktowanie wystawy psów jak swoistego rodzaju imprezy sportowej. O ile pierwszy powód jest ważny dla organizacji kynologicznych, o tyle dla właścicieli psów znacznie istotniejszy jest ten drugi: można wejść w rywalizację z innymi, może nawet wygrać, otrzymać dyplom, medal, a nawet i puchar. Wystawy mają także aspekt hodowlany - są miejscem, na którym zazwyczaj właściciele wyszukują partnerów dla swych suk, myśląc o przyszłym potomstwie.
Jest jeszcze i trzeci powód, zazwyczaj wstydliwie ukrywany przez organizatorów - na wystawach psów zarabia się spore pieniądze. Każda wystawa psów jest dla organizatorów dochodowa, stąd organizacje kynologiczne starają się organizować takich pokazów jak najwięcej. Dla hodowców oznacza to wręcz przymus - w Polsce każdy pies, by jego potomstwo mogło otrzymać rodowody ( a więc - by jego potomstwo mogło być psami rasowymi) musi otrzymać co najmniej trzy zadowalające oceny z wystaw.

Na psy, które znajdą uznanie sędziego czekają normalne trofea sportowe: medale, dyplomy, puchary. W porównaniu z "prawdziwym" sportem jest tylko jedna bardzo istotna różnica: nie ma nagród pieniężnych. Na dodatek uczestnicy płacą udział w wystawie i to nie mało. W zamian mają możliwość otrzymać medal, dyplom i tytuł najpiękniejszego psa.


Rodzaje wystaw

Wystawy psów różnią się od siebie swoja rangą, co w praktyce oznacza, że różnią się tytułami i nagrodami, jakie można na nich zdobyć. Podstawowym typem wystawy są wystawy krajowe. Takich wystaw jest najwięcej, począwszy od marca, a skończywszy na listopadzie, w każdy weekend w jakimś mieście w Polsce organizowana jest wystawa krajowa, a są takie tygodnie, gdzie jest ich po kilka.

Wystawa krajowa - wbrew nazwie - nie oznacza, że mogą w niej brać udział wyłącznie wystawcy krajowi. Nazwa pochodzi od tego, że pies może na niej zdobyć co najwyżej certyfikat na CHAMPIONA KRAJOWEGO. I tak, polski wystawca może pojechać na wystawę krajową np. do Niemiec, aby powalczyć o tytuł Championa Niemiec.

Wyższy rodzaj wystaw to wystawy międzynarodowe - na niej pies może zdobyć certyfikat (wniosek) na CHAMPIONA MIĘDZYNARODOWEGO. Takich wystaw jest rocznie w Polsce kilka. O ile na wystawach krajowych werdykty wydawać mogą wszyscy sędziowie kynologiczni, o tyle na wystawach międzynarodowych muszą być to sędziowie bardziej doświadczeni, sędziujący psy przynajmniej od kilku lat (co nie oznacza, że lepsi.). Wystawa międzynarodowa trwa co najmniej dwa dni (część psów wystawiana jest w sobotę, część w niedzielę), choć bywają i wystawy trzydniowe, tak więc zawsze trzeba sprawdzić, którego dnia pokazywane są interesujące nas rasy (RR - VI grupa).

Raz w roku, zawsze w innym kraju, organizowana jest wystawa europejska - to jakby najwyższy poziom na naszym kontynencie. Pies-zwycięzca takiej wystawy otrzymuje tytuł Zwycięzcy Europy.

Także raz do roku - i z reguły na różnych kontynentach - organizowana jest wystawa światowa , i odpowiednio jej zwycięzca otrzymuje tytuł Zwycięzcy Świata.

Wszystkie te wyliczone wyżej wystawy są wystawami psów wszystkich ras, co oznacza, że może w nich wziąć udział właściciel każdego psa rasowego, niezależnie od tego w jakim kraju mieszka i jakiej rasy jest jego pies. Są także wystawy, do udziału w których trzeba mieć jeszcze dodatkowe, specjalne uprawnienia. Najpopularniejsze wśród nich są wystawy specjalistyczne - np. jamników, chartów, itp. Pokazywać na nich można już tylko psy poszczególnych ras lub grup ras.

Jeśli właśnie kupiliśmy psa i chcemy pokazać go na wystawie, musimy najpierw spełnić kilka warunków formalnych. Kupując psa - jeśli było to szczenię - dostaliśmy od hodowcy dokument zatytułowany "Metryka". Z metryką tą należy udać się do najbliższego oddziału Związku Kynologicznego, gdzie zostaniemy członkiem tej organizacji (wpisowe + składka za rok), następnie zarejestrujemy psa (opłata rejestracyjna) i wystąpimy o wypisanie mu rodowodu (opłata za wydanie rodowodu). Dopiero po kilku tygodniach, a w gorszym przypadku - po kilku miesiącach oddział zawiadomi nas, że możemy przyjść do biura raz jeszcze, by odebrać rodowód. Dopiero w tym momencie pies jest rasowy pod każdym względem i możemy zgłosić psa na wystawę. Jak to zrobić?

Po pierwsze - zorientować się, gdzie w pobliżu organizowana jest wystawa psów, w której możemy wziąć udział. Spis wszystkich wystaw w całym sezonie drukowany jest w psich pismach ("Pies" - dwumiesięcznik ZKwP, "Mój Pies" - miesięcznik), można się z nim zapoznać także w każdym oddziale Związku Kynologicznego oraz na licznych "psich" stronach internetowych - www.naszepsy.pl , www.psy.info , www.mojpies , www.pies .

Po drugie - sprawdzić, czy możemy w niej wziąć udział. Na wszystkich wystawach pokazywać można psy dopiero od 6 miesiąca. Czy można jeszcze zgłosić psa na tę wystawę? Lista startowa na wystawy zamykana bywa nawet i dwa miesiące przed imprezą - czy jeszcze nas przyjmą?

Po trzecie - trzeba wysłać zgłoszenie na wystawę. Formularz zgłoszenia dostępny jest na stronie ZKwP http://www.zkwp.org.pl/wystawy/zgloszenie.html .

Podajemy następujące dane:

•  Rasa psa :
•  Płeć psa :
•  Klasa , w której chcemy wystawić psa (Baby, Szczeniąt, Młodzieży, Pośrednią, Otwartą, Użytkowa lub Championów)
•  Imię psa : (to z metryki lub rodowodu, a nie takie, jakim wołamy psa w domu)
•  Przydomek hodowlany psa : (też wypisany na metryce i w rodowodzie psa, jakby psie nazwisko)
•  Data urodzenia psa :
•  Numer rejestracyjny psa : (dostajemy go w momencie rejestracji psa)
•  Numer PKR : (czyli Polskiej Księgi Rodowodowej - dopóki nie dostaniemy rodowodu, nie znamy numeru PKR, w tym przypadku wpisujemy "w przygotowaniu")
•  Maść psa : (taka, jaka była wpisana w metryce)
•  Imię i przydomek hodowlany ojca psa
•  Imię i przydomek hodowlany matki psa
•  Nazwisko i adres hodowcy (takie, jakie były wpisane w metryce)
•  Nazwisko i adres właściciela (adres na który przyjdzie potwierdzenie zgłoszenia psa i numer startowy)

Na końcu zgłoszenia trzeba napisać następującą formułkę "Zobowiązuję się opłacić udział w wystawie także w przypadku nie wystawienia psa" i podpisać.


Klasy i konkurencje

Wystawiając psa na wystawie, możemy zgłosić go do następujących klas:

•  Szczeniąt (w wieku od 6 do 9 miesięcy),

Klasa ta jest niejako wstępem do właściwego wystawiania i nie jest traktowana poważnie, ani przez wystawców, ani przez sędziów. Niewiele przecież można powiedzieć o ostatecznym wyglądzie czy charakterze zwierzaka, który właśnie skończył pół roku!

Wystawianie psów w tej klasie ma jednak głęboki sens. Uczy i psa, i człowieka należytego zachowania się na ringu i pokazywania z najlepszej strony! Ponieważ w klasie tej nie można liczyć na zdobycie tytułów, wystawcy unikają pokazywania szczeniąt. Organizatorzy wystaw ze swej strony starają się ze wszystkich sił zachęcić do pokazywania najmłodszych zwierzaków, gdyż publiczność bardzo lubi oglądać młode i bardzo rozczulające swą nieporadnością psiaki. Dlatego też opłaty za pokazanie psa w tej klasie są zazwyczaj niższe niż w "dorosłych" konkurencjach.

•  Młodzieży (w wieku od 9 do 18 miesięcy)

Klasa ta jest pierwszą konkurencją, w której psy rywalizują zupełnie serio. Rywalizacja jest już prawdziwa i bywa ostra, bo do zdobycia jest już "prawdziwy" tytuł Zwycięzcy Młodzieży. Trzy takie tytuły zdobyte na trzech różnych polskich wystawach (w tym jednej międzynarodowej lub klubowej) dają dożywotni tytuł Młodzieżowego Championa Polski, uprawniający także do pokazania psa na wystawie championów!

W klasie młodzieży zazwyczaj sędziowie nieco bardziej tolerancyjnie patrzą na rozbrykanie psa lub nieumiejętność wystawcy. Nie oczekujmy jednak taryfy ulgowej. Zwycięzca Młodzieży porównywany jest ze zwycięzcami "dorosłych" klas o tytuł Zwycięzcy Wystawy, i potrafi wygrać z psami starszymi od siebie.

•  Pośrednią (od 15 do 24 miesiąca życia)

Ta niedawno wprowadzona klasa jest ukłonem w stronę hodowców, którzy mają więcej niż jednego psa w podobnym wieku. Wyjazd na wystawę zazwyczaj był dla nich kwestią wyboru, które ze zwierząt zechcą pokazać, tak by nie rywalizować z samym. Zwycięzca klasy pośredniej ma szansę - jeśli jest, zdaniem sędziego, wystarczająco piękny - otrzymać wniosek na championa (CWC).

•  Otwartą (tu startują psy, które ukończyły 15 miesięcy, a nie zdobyły prawa do występowania w innej klasie).

W klasie tej mogą też być wystawiane psy mające prawo do występowania w klasie użytkowej lub championów, jeśli właściciel z rozmaitych przyczyn woli nie korzystać z prawa występowania w tych klasach. Klasa ta nie ma górnej granicy wieku psa, a jej zwycięzca ma prawo do otrzymania - wedle uznania sędziego - wniosku CWC (na championa).

Użytkową (tu startują psy ras obrończych lub myśliwskich, które zdały specjalny egzamin potwierdzający ich umiejętności i uzyskały stosowny dyplom - dla psów obrończych jest to co najmniej egzamin Psa Obrończego I stopnia PO I, dla psów myśliwskich dyplom z konkursów myśliwskich)

•  Championów (dla psów, które mają już przyznany dożywotni tytuł championa).

To już psia elita - zwierzęta, które od co najmniej trzech sędziów uzyskały potwierdzenie, że są wybitnymi przedstawicielami swej rasy. W Polsce pies, który uzyskał taki tytuł, może występować również w klasie otwartej czy użytkowej, co bywa nadużywane przez niektórych właścicieli. (Wystawiając swe piękne zwierzęta w tych klasach blokują oni konkurentom możliwość uzyskania CWC, a więc utrudniają im drogę do zdobycia tytułu championa.) W wielu krajach pies z tytułem championa może być wystawiany jedynie w klasie użytkowej lub championów. W Polsce w klasie championów także można uzyskać CWC, ale w innych krajach bywa to "specjalne, championowskie" CWC, ważne jedynie dla psów z zagranicy.

Zgłaszając psa do klasy championów musimy przesłać organizatorom kopię dyplomu championa, jaki uzyskał nasz pies (jeśli tego nie zrobimy, pies zostanie automatycznie przesunięty do klasy otwartej, tak jakby nigdy nie miał championatu!). Trzeba tylko pamiętać, że - niestety - daleko nie wszystkie dyplomy ze słowem "champion" w tytule upoważniają do startu w klasie championów. Regulamin określa, że w klasie tej pokazywać można tylko "dorosłe" championy (a więc nie można wystawiać w niej psów z uzyskanym tytułem Championa Młodzieżowego).

•  Honorową (dla psów, które ukończyły 8 lat - ze względu na pewne nieścisłości w interpretacji regulaminu, granicę wieku uprawniająca do startu w klasie honorowej koniecznie trzeba sprawdzić przed zgłoszeniem psa!)

Konkurencja honorowa jest już praktycznie wyłącznie dowodem na sprawność i klasę zwierząt, jakie wyszły już z hodowli. Oceny z tej klasy nie mają większego znaczenia dla oceny jakości zwierzęcia, które swe największe triumfy ma już za sobą. Warto pamiętać, że pies 9- czy 10-letni może być w pełni sił i urody, czego najlepszym dowodem, iż psy w tym wieku, choć nie z tej klasy potrafiły nawet wygrywać wystawy klubowe!

Oddzielnie oceniane są psy i suki. Najpierw na ring wchodzą psy w klasie od szczeniąt do weteranów, a następnie suki. Czasami mamy możliwość wyboru - czy 17-miesięczną suczkę wystawić w klasie młodzieży, pośredniej, czy otwartej? Zasada jest taka: zgłaszamy do klasy, w której można zdobyć najwięcej lub najprościej. W klasie młodzieży nie można zdobyć wniosku na "dorosłego championa", w klasie pośredniej przyjdzie mierzyć się nam z konkurencją generalnie młodszą, a więc teoretycznie może mniej ukształtowaną, w klasie otwartej konkurencja pewno będzie najliczniejsza.

Zgłaszając psa na wystawę w Polsce warto jeszcze rozejrzeć się za konkurencjami dodatkowymi. Najpopularniejsza jest tu rywalizacja o miano najpiękniejszej grupy hodowlanej. Stają do niej, zazwyczaj z inicjatywy hodowcy, psy z tym samym przydomkiem, wystawiane na tej wystawie. Pokazuje się je wszystkie razem, a sędzia ma wybrać tę grupę, która - jego zdaniem - jest w swej średniej najbardziej zbliżona do ideału (w praktyce często jest to po prostu najliczniejsza grupa, niestety). Tytuł i ewentualny puchar trafia wtedy do rąk hodowcy (a nie właścicieli!), ale jest to ładny ukłon w stronę człowieka, który wyhodował naszego psa, więc warto w tej konkurencji startować.

Równie popularna jest konkurencja "najpiękniejszej pary", gdzie startują dwa psy (najlepiej odmiennych płci, choć nie zawsze jest to wymagane - trzeba zawczasu sprawdzić u organizatorów) tej samej rasy, będące w ręku tego samego właściciela.

Kolejna konkurencja na "najlepszego reproduktora" danej rasy, pokazuje potomstwo jednego psa, zgłoszone do oceny na tej wystawie - niezależnie od płci i wieku. Oceniana jest cała grupa i "wyrównanie w typie", co dla laika oznacza sprawdzenie, czy psy są do siebie dość podobne. Im bardziej podobne, tym lepiej.


Wymagane dokumenty

Wysłanie organizatorom zgłoszenie psa na wystawę, to najważniejszy warunek pokazania na niej naszego psa.

Oprócz tego musimy zapłacić za udział psa w wystawie. Organizatorzy zazwyczaj podają: "opłata za zgłoszenie psa wynosi X złotych w pierwszym terminie, Y w drugim terminie, opłata w dniu wystawy wynosi Z złotych". Co prawda zgłoszenie psa na wystawę obliguje właściciela do zapłaty, ale w praktyce bywa to różnie, zwłaszcza gdy wystawca na pokaz nie dojedzie. Dlatego też organizatorzy wzięli się na sposób - im wcześniej, tym mniej zapłacisz! Nawet jeśli zapłaciłeś w pierwszym terminie i wysłałeś organizatorom kopię przelewu, koniecznie należy wziąć ze sobą na wystawę dowód zapłaty!

Następnymi dokumentami są zaświadczenia weterynaryjne. Po pierwsze - świadectwo szczepienia przeciwko wściekliźnie. W Polsce szczepienie to jest obowiązkowe i każde zwierzę prezentowane na wystawie musi wylegitymować się ważnym zaświadczeniem o szczepieniu, nie starszym niż 12 miesięcy i nie młodszym niż 3 tygodnie (czasami 30 dni).

Kolejnym dokumentem weterynaryjnym, jest świadectwo zdrowia psa, wystawione przez lecznicę weterynaryjną. Jest ono urzędowym poświadczeniem, ze pies został przebadany na dzień (maksymalnie 3 dni) przed wystawą przez weterynarza, który stwierdził, że zwierzę nie wykazuje objawów jakiejkolwiek choroby i że w okolicy, w której mieszka właściciel psa, nie stwierdzono przypadków wścieklizny. Jest to czysta formalność, służąca wyłącznie wyłudzeniu od nas pieniędzy (ok. 20 zł), lecz niestety wymagana. Jeśli o tym zapomnimy, na wystawie jest weterynarz który chętnie przebada naszego psa, lecz wtedy będzie to kosztowało dużo więcej!

Najważniejszy dokument - potwierdzenie przyjęcia psa na wystawę, przesłane do nas przez organizatora. Na podstawie potwierdzenia zostaniemy wpuszczeni bez dodatkowej opłaty wraz z psem na teren wystawy (1 osoba z 1 psem), organizatorzy wydadzą nam w sekretariacie wystawy katalog. W kopercie z potwierdzeniem przyjęcia psa na wystawę zazwyczaj jest jeszcze numer startowy, który przypniemy do rękawa i - bywa - kupon na odebranie w stoisku sponsora wystawy próbki jego produktu.

Zanim wejdziesz na ring

Zanim zaczniesz przygodę wystawową, trzeba przygotować zwierzę do pokazywania się. Sędzia oczekuje od zwierzęcia odpowiedniego zachowania i jeśli ono tych oczekiwań nie spełnia, może zostać wyproszone z ringu. Aby uniknąć takiej sytuacji, zacznij przygotowywać psa kilka tygodni wcześniej.

•  Pies musi umieć przez dłuższą chwilę stać spokojnie, lecz z napiętą uwagą w pozycji, jakiej go nauczymy.
•  Pies musi umieć radośnie poruszać się po ringu, zachowując cały czas pozycję przy boku wystawcy, nie wybiegając zanadto do przodu ani - co po wielokroć gorsze - nie pozostając z tyłu. Wszelkie przejawy niesubordynacji - wyrywanie się, szarpanie smyczy lub załatwianie potrzeb fizjologicznych - na ringu są niedozwolone.
•  Pies musi pozwolić się dotykać w najwrażliwszych miejscach (genitalia), i nie może na to reagować przesadnie, a w żadnym wypadku agresywnie. Musi także pozwolić sędziemu obejrzeć zęby.
•  Pies musi być na ringu przyjaźnie nastawiony do innych psów, nie wolno mu objawiać najmniejszej agresji.

Pies pokazywany sędziemu ma stać tak, by wyeksponować wszystkie pożądane przez wzorzec cechy. Przede wszystkim są to : długa szyja, wyraźny kłąb (miejsce nad łopatkami psa, zazwyczaj bliskie połączenia szyi z grzbietem), proste i mocne kończyny, przednie łapy równoległe, łokcie dotykające klatki, wyraźne przedpiersie, dobre kątowanie tylnych łap. Oczywiście jest sporo sposobów aby uwypuklić zalety psa i zmniejszyć widoczność jego wad.

Bieg po ringu mówi bardzo wiele o psie i jego budowie, ale zanim sędzia wyrobi sobie o nim zdanie to my musimy dopilnować aby biegł w równym tempie, nie wyprzedzając wystawiającego, nie skacząc na niego i nie ciągnąc.

Pokazywanie zębów na wystawie oznacza, że przewodnik na wezwanie sędziego musi móc pokazać mu zgryz psa i umożliwić (przynajmniej z grubsza) policzenie zębów. Zgryz pokazuje się przy zamkniętym psim pysku - wystawca musi unieść palcami górną i odsunąć dolną wargę psa tak, by sędzia mógł zobaczyć, w jaki sposób stykają się ze sobą psie zęby. Następnie sędzia musi móc policzyć psie zęby, choć w praktyce sprowadza się to najczęściej do pobieżnego rzutu oka "czy wszystko jest na miejscu".

Oceny i lokaty

Każdy wystawiany pies, musi uzyskać ocenę wystawową, tzn. ma prawo dowiedzieć się (na piśmie!) jaki stopień jego urodzie przyznaje sędzia. Na wszystkich wystawach FCI i we wszystkich klasach (z wyjątkiem klasy szczeniąt, gdzie nie przyznaje się oceny doskonałej i klasy baby) oceny są takie same:

Ocena "Doskonała" - najwyższa - może zostać przyznana wyłącznie psu, który jest bardzo bliski idealnemu wzorcowi rasy, jest prezentowany w doskonałej kondycji, wykazujący harmonijny i zrównoważony charakter, posiadający "klasę" i wybitną postawę. Ze względu na wybitne cechy rasy można pominąć małe niedoskonałości, pies ten musi jednak wykazywać typowe cechy swojej rasy.

Ocena "Bardzo dobra" może zostać przyznana tylko psu, który posiada cechy typowe dla swojej rasy, proporcjonalną budowę ciała i dobrą kondycję wystawową, może posiadać wybaczalne błędy, ale nie morfologiczne.

Ocena "Dobra" powinna zostać przyznana psu, który posiada najważniejsze cechy rasy, a jednak wykazuje też wady, pod warunkiem, że nie są one ukryte.

Ocena "Dostateczna" musi być przyznana psu, który jest zgodny ze swoją rasą, ale nie posiada ogólnie przyjętych cech lub którego stan fizyczny pozostawia coś do życzenia.

Ocena "Zdyskwalifikowany" zostaje przyznana psu, który nie odpowiada typowi opisanemu we wzorcu rasy, jest agresywny, który jest wnętrem (posiada tylko jedno jądro), posiada wady uzębienia lub nieprawidłowości szczęki, wykazuje wadliwe umaszczenie szaty. Ta ocena powinna zostać także przyznana psom, które w niewielkim stopniu są zgodne z jedną z cech rasy, co może stwarzać zagrożenie dla ich zdrowia. Ponadto ocena ta powinna być przyznawana psom, które wykazują poważne lub dyskwalifikujące wady w odniesieniu do wzorca rasy.

Psy, którym nie można przyznać żadnej z powyższych ocen, powinny zostać zwolnione z ringu bez oceny, a w opisie psa w karcie oceny sędzia napisać powinien: "Pies nie podlega ocenie". Tak zaklasyfikowany powinien zostać każdy pies, który się nie rusza; ciągle skacze na swojego handlera lub stara się wydostać z ringu, co uniemożliwia ocenę jego chodu i ruchów, lub nie chce poddać kontroli zgryzu i zębów, budowy ciała, ogona lub jąder, a także pies, u którego rozpoznać można ślady operacji lub leczenia wskazujące na próby oszustwa. Sędzia wydający taką opinię, musi zawsze sporządzić pisemny raport, w którym wyjaśni, dlaczego odstąpił od oceny psa.

Wbrew pozorom, większość sędziów kynologicznych jest bardzo tolerancyjna dla usterek psów (zdarzały się oceny doskonałe i bardzo dobre dla psów z wadami pręgi, co formalnie powinno je wykluczyć z wystaw).

W tej sytuacji sama ocena staje się mniej ważna, ważniejsze jest porównawcze ocenianie psów, czego praktycznym wymiarem są lokaty. Sędzia ma obowiązek spośród prezentowanych mu psów wybrać cztery najlepsze w każdej klasie i przyznać im "lokaty" - miejsce pierwsze, drugie, trzecie i czwarte. Wspomnieć tu należy o paru wyjątkach od reguły. Na wystawach klubowych za granicą (w Niemczech czy Czechach) plasowane są wszystkie psy występujące w klasie, od pierwszego do ostatniego. W Polsce na wystawach klubowych czy specjalistycznych zdarza się to dość często, ale i nawet wtedy do kart ocen i dyplomów wpisywane są tylko cztery pierwsze lokaty. Na wystawie championów system ocen jest jeszcze inny: występują w nich wyłącznie psy utytułowane, przeto sędzia nie ocenia ich jakości (z założenia wszystkie są doskonałe), a tylko wybiera spośród nich tego jednego najlepszego.

W każdej klasie sędzia przyznaje przynajmniej 4 lokaty. Trzy pierwsze psy mogą zostać uhonorowane specjalnymi medalami - jak w każdej dziedzinie sportu. Zwycięzca otrzymuje medal złoty, drugi pies - srebrny, a trzeci brązowy, ale jest tu dodatkowy warunek: wszystkie medalowe miejsca związane są z oceną "Doskonałą". Pies, który nawet zdobędzie pierwszą lokatę, ale otrzyma ocenę "Bardzo dobrą", medalu nie dostanie. Od kilku lat zdarza się - i jest to dozwolone regulaminem wystaw - że zamiast medali właścicielom zwycięskich psów wręczane są kolorowe rozety: żółta w miejsce złotego medalu, biała w miejsce srebrnego, a czerwona zamiast medalu brązowego. Podyktowane jest to przede wszystkim dążeniem organizatorów do obniżki kosztów - rozeta jest tańsza od medalu. Zdarzało się że medale które zostawały nie rozdane po jakiejś wystawie, przechodziły jako nagrody na inną. I tak na wystawie międzynarodowej w Warszawie, moja hodowczyni z Finlandii, wygrywając rasę, otrzymała medal z innej wystawy w dodatku z konkurencji agility. Poprosiła mnie o przetłumaczenie napisu na medalu co wywołało u mnie nie małą konsternację.

Na wystawie, oprócz lokaty i medalu, zwycięski pies może zdobyć także dodatkowe tytuły.

Zwycięzca klasy szczeniąt ma prawo do tytułu Najlepsze szczenię (Best Puppy). Tytuł ten, nie mający żadnego znaczenia dla dalszej kariery psa, zazwyczaj bardzo motywuje do dalszego wystawiania. Dobrą praktyką wystaw jest dokonywanie wyboru najlepszego szczenięcia spośród wszystkich najlepszych szczeniąt biorących udział w wystawie.

Zwycięzca Młodzieży - tytuł taki otrzymują pies i suka, wystawiane w klasie młodzieży z przyznaną oceną doskonałą i pierwszą lokatą. W teorii, sędzia może przyznać ten tytuł, ale nie musi. W praktyce, prawie zawsze psy wygrywające w tej klasie otrzymują go. Tytuł "Młodzieżowego Championa Polski" może być przyznany na podstawie 3-krotnie uzyskanego tytułu Zwycięzcy Młodzieży (Best Junior) od 3 różnych sędziów na wystawach, w tym co najmniej jednej wystawie klubowej lub międzynarodowej. Młodzieżowy championat jest tytułem honorowym i w zasadzie nie daje jakichkolwiek uprawnień - oprócz prawa do udziału w wystawie championów.

CWC (za granicą CAC)- to Certyfikat na Wystawowego Championa - jest wnioskiem od sędziego do Zarządu Głównego ZKwP, o przyznanie psu tytułu championa. Każdy sędzia, na każdej wystawie może przyznać psu występującemu w klasie pośredniej, otwartej, użytkowej lub championów owe CWC - ale tylko zwycięzcy w każdej klasie. Sędzia może wystąpić z takim wnioskiem, ale nie musi! CWC przyznawane jest wyłącznie psom z oceną doskonałą, i to nie wszystkim, tylko tym, które zdaniem sędziego zasługują na tytuł championa. Uzyskanie trzech takich certyfikatów od trzech różnych sędziów (z czego jeden musi być uzyskany na wystawie międzynarodowej lub klubowej), jest z jednym z warunków przyznania psu tytułu championa. Drugi - pomiędzy dniem uzyskania pierwszego CWC, a uzyskaniem trzeciego CWC musi upłynąć co najmniej sześć miesięcy. Następnie należy wysłać do biura Zarządu Głównego kserokopie trzech kart ocen z zaznaczonym na nich przez sędziego przyznanym CWC, i dyplom championa przyjdzie do nas pocztą. Wedle przepisów FCI dopiero posiadanie w ręku dyplomu daje właścicielowi psa podstawę do zgłoszenia go do klasy championów. Jeśli więc nawet zdobyliśmy 3 wnioski, ale nie dostaliśmy jeszcze dyplomu, pozostaje nam cierpliwie czekać i wystawiać psa w klasie otwartej.

Ubocznym efektem wprowadzenia klasy pośredniej oraz zwiększenia liczby wystaw, stało się ułatwienie uzyskania tytułu championa Polski. Wiele wystawców wystawia psa często i na niewielkich wystawach, by w słabszej stawce uzyskać niezbędne CWC. Tym samym, tytuł Championa Polski zdobyć jest daleko łatwiej niż tytuły championów innych krajów.

Wszyscy zwycięzcy klas "dorosłych" (pośredniej, otwartej, użytkowej i championów) w obrębie jednej płci, którzy otrzymali ocenę doskonałą (nie muszą dostać CWC), porównywani są ze sobą i sędzia wybiera spośród nich najlepszego. Najlepszy pies otrzymuje tytuł Najlepszy Pies w Rasie, a suka - Najlepsza Suka w Rasie. Oba "Najlepsze" psy oraz obydwaj Zwycięzcy Młodzieży, porównywani są ze sobą i najlepszemu zwierzęciu z całej czwórki sędzia przyznaje tytuł Zwycięzcy Rasy (Best of Breed - w skrócie BOB). Tytuł Zwycięzcy Rasy to najwięcej, co wewnątrz rasy może zdobyć pies na jednej wystawie, ale rywalizacja wcale się na tym nie kończy!

FCI podzieliła wszystkie rasy psów na 10 grup, łącząc psy o podobnym przeznaczeniu lub pochodzeniu. Zwycięzcy ras z obrębu jednej grupy (w przypadku RR - grupa VI) porównywani są ze sobą, walcząc o tytuł Zwycięzcy Grupy (Best of Group, w skrócie BoG).

Owych dziesięciu Zwycięzców Grup staje do rywalizacji finałowej - wyboru Najlepszego Psa Wystawy (Best in Show - BiS). Konkurencja ta dawniej uznawana była za rywalizację czysto rozrywkową, nie mającą żadnego praktycznego znaczenia i dość niepoważną. Uważano, że wybór najpiękniejszego psa wystawy nie ma sensu, gdyż nie sposób porównywać maleńkiego jamnika z olbrzymim bernardynem, a porównania między rasami niczemu nie służą. Od tej pory poglądy i organizatorów, i większości wystawców zmieniły się zasadniczo. Zwycięski pies otrzymuje tytuł i olbrzymi puchar a pies zajmujący drugie miejsce, dostaje puchar odrobinę mniejszy i tytuł Res. BiS (rezerwowy BiS). Tytuły te nie są wpisywane do rodowodów psów i mają znaczenie tylko prestiżowe.

Wymienione dotychczas tytuły przyznawane są na wystawach krajowych - na wystawach specjalistycznych, klubowych, wystawach championów czy międzynarodowych rzecz przedstawia się trochę inaczej. Zmieniają się przede wszystkim tytuły. Zwycięzca Rasy na wystawie klubowej uzyskuje tytuł Zwycięzcy Klubu (tytuł ten uzupełnia się o rok jego przyznania, tak więc jest Zwycięzca Klubu 2004 i Zwycięzca Klubu 2003), Zwycięzca Młodzieży to Młodzieżowy Zwycięzca Klubu. Tytuły te, jako bardzo cenne, wpisywane są do rodowodu psa. Na jednej tylko w roku wystawie międzynarodowej - zazwyczaj jest to uchodząca za najbardziej prestiżową wystawa w Poznaniu - Zwycięzca Rasy otrzymuje tytuł Zwycięzcy Polski, także z dodaniem roku. Na organizowanej raz w roku wystawie championów zwycięzca rasy może otrzymać tytuł "Zwycięzca Wystawy Championów" z podaniem miasta i roku.

liczba możliwych do osiągnięcia tytułów jest dość duża, ale zawsze szczególnie wysoko cenione są sukcesy uzyskane na wystawach międzynarodowych. Bierze się to nie tylko z tego, że oceniają na nich szczególnie kompetentni sędziowie, ale z tego, że konkurencja jest na nich wyjątkowo liczna, a i psy pokazywane na nich są zazwyczaj ładniejsze. Przyczyną jest tu system zdobywania tytułu championa międzynarodowego (interchampiona). O CACIB (wniosek na interchampiona) konkurują w drodze porównania zwycięzcy klasy pośredniej, otwartej, użytkowej i championów. Pies, a raczej właściciel marzący o takim tytule, musi uzyskać 4 wnioski (CACIB) na wystawach w 3 różnych krajach, w tym jeden z kraju macierzystego lub kraju pochodzenia rasy. Wnioski muszą być wystawione przez 3 różnych sędziów, a miedzy pierwszym i ostatnim wnioskiem musi upłynąć co najmniej 12 miesięcy i 1 dzień. Sprawia to, że najlepsze psy, odnoszące sukcesy w swojej ojczyźnie, muszą być pokazywane za granicą na wystawach międzynarodowych. Dlatego na wystawach tych poziom jest z reguły wyższy, bo do rywalizacji psów z Polski dołączają się naprawdę wybitne psy z zagranicy.

Chcąc umożliwić psom zasługującym na tytuł Interchampiona osiągnięcie go, przyjęto, ze pies, który ma już przyznany ten tytuł, nie bierze udziału w rywalizacji o CACIB. Porównując zwycięzców klas o CACIB, sędzia wybiera psa najlepszego i przyznaje mu wniosek. Następnie wybiera drugiego doskonałego psa z tej klasy, z której pochodzi zwycięzca i porównując taką nową stawkę może przyznać rezerwowy CACIB (Res. CACIB). Jeśli pies z przyznanym CACIBem ma już tytuł interchampiona, wniosek przechodzi na psa z rezerwowym CACIB.

Weryfikację CACIB-ów oraz tytuł międzynarodowego championa nadaje psu Sekretariat Generalny FCI w Thuin (Belgia), za pośrednictwem Zarządu Głównego ZKwP. Oznacza to, że po zakończeniu wystawy organizatorzy wysyłają do Belgii katalog wystawy wraz z listą psów, które zdobyły CACIB i Res. CACIB. Urzędnicy FCI sprawdzają wszystkie dane (np. czy ten sędzia miał prawo oceniać psy tej rasy, czy pies był umieszczony w katalogu w klasie, w której można było przyznać CACIB, ale też, czy przypadkiem psu, który dostał CACIB nie przysługuje już tytuł interchampiona) i wysyłają do organizatorów potwierdzenia przyznania CACIB, które organizatorzy rozsyłają do właścicieli psów.

Gdy właściciel uzbiera cztery takie potwierdzenia (przysłane przez FCI via oddział związku kynologicznego organizujący wystawę), gdy pies spełni inne wymagania regulaminowe (np. odstęp między pierwszym a ostatnim CACIB-em), wtedy dopiero właściciel może kopie potwierdzeń wysłać do biura Zarządu Głównego ZKwP, skąd wraz z pismem przewodnim zostaną wysłane do Belgii. Urzędnicy biura FCI sprawdzą je raz jeszcze, wystawią specjalny dyplom i prześlą go właścicielowi psa na adres domowy - wszystko razem trwa kilka miesięcy. Dopiero w tym momencie pies uzyska tytuł interchampiona.

Oprócz tytułu interchampiona są jeszcze inne tytuły, także wpisywane do rodowodu psa, które są równie cenne. Corocznie organizowane są Wystawy Sekcji FCI (jak gdyby "mistrzostwa kontynentu"). Wystawa Europejska jest organizowana wedle tych samych zasad, co wszystkie wystawy międzynarodowe, z tym tylko, że zwycięzca klasy młodzieży na takiej wystawie otrzymuje tytuł Młodzieżowego Zwycięzcy Europy, a pies wyróżniony CACIB-em - tytuł Zwycięzcy Europy. Również raz do roku organizowana jest Wystawa Światowa, będąca także zwykłą wystawą międzynarodową, ale pies zdobywający na niej CACIB dostaje tytuł Zwycięzcy Świata z tego roku.

Ponieważ wystawy psów mają przede wszystkim przynosić radość wystawcom, przeto organizatorzy prześcigają się w tworzeniu tytułów honorowych, jakie można zdobyć na ich wystawie. I tak na międzynarodowej wystawie w Wilnie można zdobyć tytuł "Lituanian Winner", a na wystawie w Rydze - "Baltic Winner". Od lat odbywa się wystawa "Eurodog", która jest zwykłą wystawa międzynarodową, ale psy, jakie uzyskały na niej CACIB maja prawo do dumnego tytułu "EURODOG Winner". Czasami trzeba się dobrze nagłowić, by zrozumieć, co właściwie który tytuł oznacza. "Najlepszy pies św. Łucji" to najlepszy welsh corgi tricolor na wystawie klubowej w Polsce (najlepszy rudy pies uzyskuje miano "Najlepszego psa św. Mikołaja").

W tym miejscu trzeba wspomnieć o kilku dodatkowych konkurencjach wystawowych, zazwyczaj określanych mianem konkurencji hodowlanych. Dla uatrakcyjnienia wystawy organizatorzy może przeprowadzać wybory:

•  "Najpiękniejsze Szczenię" (udział w tej konkurencji biorą psy oraz suki, które na danej wystawie w klasie szczeniąt otrzymały ocenę bardzo dobrą oraz lokatę 1, i nie trzeba do tej konkurencji zgłaszać psa dodatkowo, bierze w niej udział automatycznie),

•  "Najpiękniejszy Weteran" (udział w tej konkurencji biorą psy oraz suki, które na wystawie w klasie honorowej otrzymały ocenę doskonałą oraz 1 lokatę, nie trzeba do tej konkurencji zgłaszać psa dodatkowo, bierze w niej udział automatycznie),

•  "Najpiękniejszy Pies Ras Polskich" (udział w wyborze biorą psy i suki ras polskich, które na danej wystawie otrzymały tytuł "Zwycięzca Rasy"),

•  "Najlepsza Para" (parę stanowi pies oraz suka tej samej rasy, będące własnością jednej osoby lub hodowli. Do konkurencji tej trzeba się oddzielnie zgłaszać, przez zaznaczenie tego na blankiecie zgłoszeniowym i udział w niej bywa dodatkowo płatny),

•  "Najlepsza Grupa Hodowlana", grupę stanowią co najmniej 3 psy dowolnej płci jednej rasy, o tym samym przydomku hodowlanym, przy czym nie musza być one w ręku jednego właściciela. Do konkurencji tej trzeba się oddzielnie zgłaszać, przez zaznaczenie tego na blankiecie zgłoszeniowym i udział w niej bywa dodatkowo płatny),

•  Na wystawach klubowych czy specjalistycznych bywa także przeprowadzany wybór "Najlepszego Reproduktora", w którym prezentowany jest ojciec wraz ze swoim potomstwem, zgłoszonym na te wystawę, pochodzącym od jednej lub wielu różnych suk - i do konkurencji tej zazwyczaj trzeba się oddzielnie zgłaszać.