Typowymi objawami skórych chorób autoimmunologicznych, są zmiany na skórze w miejscach gdzie nie ma sierści oraz w miejscach gdzie "normalna" skóra łączy się ze śluzówką, jak nos i wargi, końcówki uszu, obszar wokół oczu, genitalia. Gdy zmiany dotyczą lusterek nosa, prawie na pewno mamy do czynienia z chorobą autoagresywną. W niektórych chorobach zmiany moge obejmowac rownież poduszki łap. Choroby te obserwuje się u psów w wieku 3-5 lata, uważa się że są one dziedziczone, jednak mechanizm ich przekazywania nie został jeszcze poznany. Poniższa grupa chorób nie daje objawów pęcherzowych.
Toczeń Rumieniowaty Krążkowy (DLE) »
Zespół naczyniówkowo-skórny »
Łysienie plackowate »
Bielactwo »
Z wielu form tocznia, u psów występują jedynie dwie - rumieniowaty krążkowy (DLE) i układowy (SLE). DLE jest odmiana łagodniejszą, jej zasięg ogranicza się zazwyczaj do okolic nosa i oczu. Jest to druga po pęcherzycy liściastej, najbardziej powszechna choroba skóry na tle autoimmunologicznym u psów. Brak jest predyspozycji wikowych i płciowych. Predysponowane rasy to : owczarek niemiecki, collie, sheltie, siberian husky, spaniel brytyjski, niemiecki pointer krótkowłosy. Uważa się ją za indukowaną przez promieniowanie UV.
OBJAWY
Pierwszym objawem jest depigmentacja okolic nosa - części pozbawionej włosów. Normalna chropowata skóra lusterka nosowego (w zbliżeniu wyglądająca jak "kocie łby"), zmienia sie na gładką i lśnącą. Następnie dochodzi do pękania, krwawienia, rozwoju nadżerek i strupów. Zmiany pojawiają się na grzbiecie nosa, na granicy błony śluzowej i skóry właściwej. Gdy zmniany stana się bardziej intensywne, pojawiają sie w okolicy oczu, uszu, mogą pojawic sie także na wargach, mosznie, w okolicach sromu i poduszkach łap. Promienie UV pogarszają stan chorobowy, a więc najczęściej choroba nasila sie latem.
W rzadkich i chronicznych przypadkach, choroba może rozwinąć się w raka skóry.
DIAGNOZA
DLE nie może byc diagnozowane tylko na podstawie objawów. Podobne może dawać SLE (toczeń układowy) lub chłonniak (Mucosis Fungoides - jednym z pierwszych objawów jest utrata pogmentu na nosie i wargach). Diagnozę stawia się na podstawie objawów i biopsji skóry. Tkankę poddaje sie badaniu immunofluorescencyjemu
Różnorodne diagnozy
Choć objawy DLE są dość charakterystyczne, zdarza się że błędne zdiagnozowanie:
. słoneczne zapalenie lusterka nosowego
. bielactwo
. pęcherzyca rumieniowata lub liściasta
. Toczeń układowy
. chłonniak
. reakcje polekowe
. kontaktowe zapalenie skóry
. zespół naczyniowo-skórny
LECZENIE
Nie da się zapobiec tej chorobie, mozna jedynie ją kontrolować i redukować objawy. Leczenie jest pomyślne, choć wymaga cierpliwości - zazwyczaj konieczne jest przez całe życie psa. W lżejszych wypadkach wystarczy unikanie silnego słońca i smarowanie nosa kremem z filtrem, w cięższych leki takie jak :
Corticosteroidy (steroid, cortisone)
W formie kremów nakładanych na nos, redukują stan zapalny. W lżejszych przypadkach hydrocortison, glucocorticoid, w cięższych leki immunosupresyjne - steroidy systemowe.
Tacrolimus (Protopic 0.1%, Topical 0.1%)
Tacrolimus jest dość nowym, nie sterydowym immunomodulatorem używanym z sukcesem w przypadkach DLE. Nie powoduje efektów ubocznych jak cortison.
Tetracyclina & niacinamide (antybiotyk & witamina B3)
Ta kombinacja pomaga w niezbyt ciężkich przypadkach.
Witamina E and Omega 3 & 6 (nienasycone kwasy tłuszczowe)
Podawanie witaminy E (400-800 IU/dziennie) jako uzupełnienie innych leków ma bardzo dobry wpływ na leczenie, choc efekty widac dopiero po jakimś czasie (podaanie przez 8 tygodni, 2 godziny po lub przed posiłkiem). W niektórych przypadkach pomaga równiez podawanie kwasów tłuszczowych.
Podczas remisji choroby objawy mogą ustapić, ale mogą też nagle powrócić, nawet podczas podawania leków. Sprzyja temu okres letni, gdy jest zwiększone promieniowanie UV.
PROGNOZA
Prognoza jest optymistyczna głównie dla przypadków wcześnie zdiagnozowanych i lekkich. Samo leczenie w zasadzie trwa przez całe życie psa, z przerwami w okresach remisji choroby. Przy cięższych przypadkach zdarzają się dodatkowo choroby oczu.
Źródła i linki:
Encyclopedia of Canine Veterinary Medical Information: DLE
Veterinary Dermatology, Dr. Messina: Autoimmune dermatoses
Canine Inherited Disorders Database: Lupus Erythematosus
Cutaneous Lupus Erythematosus in a Dog
Autoimmune Skin Disease in Dog Seminar (CIMDA)
PetPlace.com: DLE
Linki ze zdjęciami:
Dr.med.vet. Christine Löwenstein: Discoider Lupus Erythematosus
Ancillary Notes for Clinical Immunology
ACVD: Before & After Tretment
Andreas H. Hasler: Äusseres Ohr
Lupus erythematosus kutyánál
Natural Canine: Discoid Lupus
Autoimmun bedingte Hauterkrankungen bei Hund und Katze
College of Veterinary Medicine: Vesicular Cutaneous Lupus
Diskoider Lupus erythematodes
Vetinfo4dog: Discoid Lupus Erythematosus
VIN: Autoimmune Skin Disorders, DLE
Dermatología Clínica Veterinaria: Lupus eritematoso
Przypadki DLE:
All Pets Veterinary Clinic: Zato
Complementary Medicine Case Report: Karma
DLE - leczenie:
Topical 0.1% Tacrolimus for the Treatment of DLE and PE in Dogs
Morris Animal Foundation: Controlling discoid lupus