UKŁAD ODPORNOŚCIOWY - INFORMACJE WPROWADZAJĄCE
Układ odpornościowy jest zespołem tkanek, komórek i cząsteczek, który ma za zadanie chronić nasz organizm niszcząc drobnoustroje. Bierze również udział w procesie gojenia ran i usuwania obumarłych komórek. Nie jest osobnym układem, współdziała z innymi (krwionośnym, pokarmowym...), jego komórki znajdują sie w każdej części ciała, a wiele z nich "wędruje" po organiźmie.
Aby zrozumieć działanie układu, niezbędne jest tu wyjaśnienie dwóch pojęć: antygeny i limfocyty.
Antygeny - są to substancje mające zdolność wzbudzania reakcji odpornościowych. U pasożytów i drobnoustrojów prawie wszystkie cząsteczki mogą się zachowywać jak antygeny - białka, weglowodany, związki organiczne, itd.
Limfocyty - wyspecjalizowane komórki układu, które rozpoznają antygeny. Krążą po całym organiźmie tworząc układ limfatyczny (wraz z grasicą i szpikiem kostnym). Po rozpoznaniu obcego antygenu reagują z nim - limfocyty mogą sie zachowywać w różny sposób. Niektóre wydzielają do krwii białka zwane przeciwciałami - przeciwciała wiążą się z antygenem i niszczą go. Inne limfocyty mogą bezpośrednio same niszczyć antygeny, a jeszcze inne produkują specjalne substancje które aktywują inne komórki.
Układ odpornościowy ma zdolność odróżniania tkanek własnego ciala od obcych. Prawidłowo działający układ atakuje tylko obce antygeny, nie własne, mimo iż mogą byc bardzo podobne w budowie. Mimo to, każdy osobnik ma limfocyty mogące reagować z własnymi antygenami, ale znajdują się one pod kontrolą, która nie dopuszcza do ich uaktywnienia się. Czasami jednak, z nieznanych powodów dochodzi do ich uaktywnienia i wtedy mamy do czynienia z chorobami autoagresywnymi.
PRZYCZYNY
Przyczyny dla których układ opornościowy uaktywnia limfocyty przeciwko swojemu organizmowi nie są nadal znane. Przeciwciała atakują pojedyncze komórki lub całe organy i niszczą je. Rezultatem są różnego rodzaju choroby autoagresywne, omówione w skrócie na tej stronie.
Wiemy jednak, że po pierwsze, trzeba mieć genetyczną predyspozycję, aby choroba się ujawniła, po drugie potrzebny jest czynnik "startowy", aby uruchomić proces chorobowy. Takim czynnikiem może byc inna choroba, wyczerpanie organizmu, stres, zakażenie, alergen...
Gdy choroba zostanie raz "uruchomiona", ten sam czynnik może wystąpić ponownie, nie przynosząc dodatkowych konsekwencji, wystarczy że wystąpi on raz, aby "uruchomić" chorobę.
OBJAWY
Objawy choroby są różne w zależności które komórki, lub który układ organizmu został zaatakowany. Do najczęstrzych przypadków należy niedoczynność tarczycy (autoimmunologiczna), choroby skórne, mięśni i stawów. Wspólnym mianownikiem tych wszystkich chorób jest to, że atakującym jest zawsze własny uklad odpornościowy.
DIAGNOZA
Diagnozowanie chorób autoimmunologicznych jest zazwyczaj procesem długotrwałym i nie zawsze kończącym się sukcesem. Przede wszystkim dlatego, że choroby te sa dość rzadkie, słabo znane lekarzom weterynarii i zazwyczaj leczone objawowo. Ponieważ spora część z nich daje objawy podobne do innych, częstszych przypadłości, więc pierwsze diagnozy mogą być mylne. Dużym ułatwieniem w diagnozie jest znajomość podobnych przypadków w liniach przodków, gdyż są to choroby silnie dziedziczone. Diagnozowanie poszczególnych chorób opisano oddzielnie.
LECZENIE
Niektóre z wymienionych powyżej chorob są śmiertelne i slabo poddają się leczeniu. Leczenie pozostałych zawyczaj polega na zahamowaniu lub zmniejszeniu odpowiedzi immunologicznej organizmu. Stosowane sa różne leki immunosupresyjne i steroidy, w zależności od rodzaju schorzenia. Niestety w większości sa to leki o poważnych skutkach ubocznych, uszkadzające inne uklady i narządy, a wiekszość z tych chorób wymaga kuracji długoterminowej.
Przejdź do tabeli na górze strony, aby dowiedzieć się o poszczególnych chorobach.
|